Alexander Osterwalder, Yves Pigneur

Tworzenie modeli biznesowych

W ostatnich latach w Polsce (i nie tylko w Polsce) słowo „innowacja” jest odmieniane przez wszystkie przypadki. Pojawia się również często w dokumentach strategicznych Unii Europejskiej. Można nawet odnieść wrażenie, że stało się czymś modnym. U podstaw takiego myślenia leży przekonanie, że to właśnie dzięki wdrażanym innowacjom uzyskuje się przewagę konkurencyjną. Jest to o tyle ważne, że źródła dawnych przewag (np. surowce) będą się wyczerpywać i należy szukać nowych rozwiązań umożliwiających dalszy rozwój gospodarczy.

Tyle jeśli chodzi o perspektywę państwa. Co jednak wynika z tego dla człowieka? Jeśli jesteś osobą, która zadaje sobie pytanie w jaki sposób opracować swój (czasem rewolucyjny) pomysł na biznes w sposób systematyczny, umożliwiający implementację to przyda Ci się wiedza na temat tego jak napisać model biznesowy.

Książka „Tworzenie modeli biznesowych. Podręcznik wizjonera”, której autorami są Alexander Osterwalder i Yves Pigneur, została napisana na podstawie analizy doświadczeń 470 członków Business Model Innovation Hub. Dr Alexander Osterwalder jest od wielu lat doradcą w kwestiach wprowadzania innowacji do modeli biznesowych, natomiast Yves Pigneur pracuje jako profesor MIS na Uniwersytecie Lozańskim.

W poradniku przez nich napisanym, wyjaśniono w jaki sposób zaprojektować model biznesowy własnej organizacji, a także przedstawiono techniki tworzenia innowacji. W założeniu autorów dzięki zawartym w nim informacjom czytelnik będzie mógł utworzyć innowacyjny model biznesowy, przy czym działalność innowacyjna oznacza taką, która prowadzi do utworzenia czegoś mogącego zastąpić przestarzałe rozwiązania.

Publikację podzielono na pięć części. W pierwszej omówiony został szablon modelu biznesowego, czyli narzędzie służące do opisu, analizy i projektowania modeli biznesowych. Podano także przykłady tego co powinno się w nim znaleźć. Według autorów dla opisania modelu biznesowego wystarczy jedna kartka papieru.

W drugiej części przedstawiono schematy tworzenia modeli biznesowych opracowane na podstawie przemyśleń ekspertów, które mają udowodnić, że model biznesowy jest narzędziem dynamicznym, zmieniającym się w czasie i dostosowanym do różnego rodzaju prowadzonych działań. Zaprezentowanych zostało wiele przykładów modeli biznesowych znanych i popularnych marek.

W kolejnej części przedstawiono techniki wspomagające projektowanie modeli biznesowych i kreowanie nowych pomysłów, takie jak m.in. burza mózgów, tworzenie wizualizacji, tworzenie prototypów.

Następnie (część czwarta) określono jak weryfikować strategię przez pryzmat szablonu modelu biznesowego. Dzięki temu możliwe jest kwestionowanie jego założeń i ich dopracowanie, a także ocena nawet wielu modeli, umożliwiając dostosowanie ich do zmieniającej się sytuacji. Zaprezentowany został również sposób jak zrobić analizę SWOT konkretnego modelu.

W części piątej został zobrazowany podstawowy proces wspomagający projektowanie innowacyjnych modeli biznesowych przez połączenie wszystkich koncepcji, technik i narzędzi omówionych w książce. Ostatni rozdział przedstawia zarys zagadnień, które wymagają lepszego poznania w przyszłości.

Autorzy „Tworzenia modeli biznesowych” przedstawili dość ciekawy pomysł na wypracowanie i zaprezentowanie własnego modelu biznesowego. Według mojej opinii ich główny wkład koncentruje się na zredukowaniu i uproszczeniu zasad pisania biznesplanu. Ograniczenie się do jednej kartki A4, powoduje, że takie wyzwanie wydaje się osobie myślącej o własnym biznesie lub np. wprowadzającej nowy produkt, realne do wykonania i jest to niewątpliwie siła tej książki.

Jednak pozycja ma też swoje niedociągnięcia. Za wcale niemałą cenę, dostaje się tak naprawdę bardzo niewiele treści. Na podstawie samej lektury tej tylko publikacji, ciężko jest wszystkie zaproponowane rozwiązania wcielić w życie. Niektóre z nich są niejasne, jakby autorzy chcieli poruszyć zbyt wiele tematów, ale zapomnieli dokładnie ich opisać. Prezentowane przykłady również wydają się niewyczerpujące. Nie byłoby to aż tak rażące, gdyby nie zapowiadana we wstępie przewaga praktyki nad teorią.

Zastanawiające jest także częste odwoływanie się do innowacyjnego modelu biznesowego. Wydaje się, że rozwiązania zaproponowane w poradniku można z taką samą skutecznością wykorzystać w codziennej działalności wielu firm, nie mającej wiele wspólnego z innowacjami (chyba że rozumieć je w bardzo wąskim sensie). Można również odnieść mylące i błędne wrażenie, że pojęcie „innowacji” jest zarezerwowane dla branży IT.

Poradnik został zaprojektowany w dość ciekawy sposób pod względem wizualnym. Dla mnie osobiście było to jak powrót do dzieciństwa, kiedy książki miały orientację poziomą, a nie pionową i liczyły się w nich bardziej obrazki niż treść. Takie ułożenie ma swoje uzasadnienie w tym, że stosowane w niej są schematy, które wymagają więcej miejsca. Niestety trudno jest czytać tekst, nawet umieszczenie go w kolumnach niewiele pomaga. Dodatkową trudność sprawiają czarne strony z białym tekstem, których jest na szczęście tylko kilka. Książkę wydano nakładem Wydawnictwa HELION. Jest ona wykonana solidnie, z wykorzystaniem papieru dobrej jakości i wydaje się trwała.

Jeśli jesteś na początku drogi, czy to z pomysłem na własny biznes, czy też rozszerzenie działalności, model zaproponowany w książce może okazać się dla Ciebie pomocny. Pozwala usystematyzować pomysł, zastanowić się nad tym, jak należy go wprowadzić w życie, ujrzeć jego najważniejsze elementy. Dużym plusem jest to, że utworzenie takiego modelu zabiera niewiele czasu (w przeciwieństwie do biznesplanu czy strategii), a więc istnieje możliwość skonstruowania wielu modeli biznesowych i wybrania tylko tych, które wydają się mieć największe szanse powodzenia.

Niezależnie od tego czy zdecydujesz się kupić i przeczytać książkę Tworzenie modeli biznesowych. Podręcznik wizjonera, możesz zapoznać się z artykułem Jak napisać model biznesowy?

Tekst przedrukowany ze strony JakNapisac.com

Timothy Clark
Alexander Osterwalder
Yves Pigneur
Model biznesowy. TY

Książka „Model biznesowy. TY” ukazała się w 2013 r. nakładem Wydawnictwa HELION. Do jej autorów należy Timothy Clark, doktor nauk ekonomicznych, wykładający gościnnie na Uniwersytecie w Tsukaba w Japonii, a także twórcy bestsellera „Tworzenie modeli biznesowych. Podręcznik wizjonera” Alexander Osterwalder i Yves Pigneur. Poradnik powstał przy współpracy 328 profesjonalistów z różnych części świata, zjednoczonych w ramach społeczności BusinessModelHub.com.

Zaprezentowany osobisty model biznesowy utworzono przez wykorzystanie modelu biznesowego z już wspomnianej poprzedniej książki, ale tym razem do opisu, analizy i modyfikacji własnej kariery zawodowej. Pozycja dedykowana jest osobom, które myślą o zmianie pracy i chcą podejść do tego problemu w sposób usystematyzowany, gwarantujący zadowolenie z efektu końcowego. O ile model biznesowy w poprzednim wydaniu był przeznaczony jedynie dla organizacji, to tutaj przekonuje się czytelnika, aby spojrzał na samego siebie jak na jednoosobową firmę.

Poradnik składa się z 10 rozdziałów. Pierwszy rozdział stanowi próbę udowodnienia jak ważne są modele biznesowe również w życiu zawodowym indywidualnego człowieka. W kolejnym rozdziale omówiono szablon modelu biznesowego. Jest to krótsza wersja tekstu zamieszczonego w książce „Tworzenie modeli biznesowych. Podręcznik wizjonera”, jednak w mojej opinii bardziej przystępna i zrozumiała.

W rozdziale trzecim autorzy przechodzą do meritum, przedstawiając szablon osobistego modelu biznesowego i zwracają uwagę na różnice pomiędzy osobistym modelem biznesowym, a modelem w organizacji. Zmienia się m.in. kolejność wypełniania pól. Czytelnik zostaje poinstruowany jak zbudować swój osobisty model biznesowy, ale ograniczając się do pracy zawodowej, którą wykonuje zarobkowo.

Następny rozdział nakłania do refleksji nad kierunkiem, w którym zmierza życie i którą trzeba podjąć, aby znaleźć dla siebie właściwe miejsce i sposób na odniesienie zawodowego sukcesu przy robieniu tego co się potrafi i lubi robić. Omówiono różne narzędzia pozwalające dokonać tego rodzaju autoanalizy jak np. koło życia, wielorakie role, oś życia.

W rozdziale piątym skoncentrowano się na zidentyfikowaniu celu związanego z pracą i zostały zaprezentowane ćwiczenia mające to ułatwić. W następnych dwóch rozdziałach zajęto się przedstawieniem możliwości modyfikacji osobistego modelu biznesowego kierując się nowo nakreśloną deklaracją celu. Dzięki temu możliwa jest daleko idąca zmiana i utworzenie zupełnie nowego modelu biznesowego. W ostatnich rozdziałach podano jak obliczyć swoją wartość biznesową, zweryfikować własny model biznesowy na rynku poprzez kontakt z klientami i jak w pełni wykorzystać metodologię osobistego modelu biznesowego.

Trudno oprzeć się wrażeniu, że wprowadzenie nowego autora (T. Clark) zaprocentowało nową jakością dla książki, która w mojej ocenie jest dokładniej przygotowana od poprzedniczki, tzn. posiada więcej treści, występuje więcej przykładów, prezentowane techniki są opisane w bardziej zrozumiały i wyczerpujący sposób, nawet w tych miejscach gdzie dokonano redukcji już wcześniej opublikowanej zawartości (np. przy prezentowaniu modelu biznesowego) wydaje się, że opis jest bardziej przyjazny dla odbiorcy. Jednak należy pamiętać, że pozycja ta dotyczy innej problematyki i nie może być stosowana jako zamiennik poradnika „Tworzenie modeli biznesowych. Podręcznik wizjonera”. Może natomiast z powodzeniem stanowić jego dopełnienie lub zupełnie oddzielną część, niewymagającą znajomości tej pierwszej.

Szczególnie ciekawe były dla mnie przykłady z życia konkretnych osób, swoiste studia przypadków, w których opisano ich drogę do sukcesu. Wydaje się, że ich przybliżenie może mieć znaczący wpływ na kreatywność i zdolność generowania nowych pomysłów, w oparciu o doświadczenia innych osób. Jest to świetny rodzaj intelektualnej stymulacji, poprzez pokazanie dostępnych możliwości i w pewnym sensie już przetartego szlaku.

Poradnik „Model biznesowy. TY” pod względem wizualnym przypomina swojego poprzednika („Tworzenie modeli biznesowych. Podręcznik wizjonera”) co oznacza, że przyjęto orientację poziomą, nie zaś pionową jak zazwyczaj przyjmuje się w publikacjach. Nie ułatwia to czytania, ale pozwoliło autorom na zaprezentowanie schematów i szablonów modeli biznesowych w interesujący sposób. Książka wygląda atrakcyjnie i jest solidnie wykonana.

Powinny po nią sięgnąć osoby, które czują, że nie spełniają się zawodowo, niezadowolone ze swojej pracy lub przekonane, że chcą czegoś więcej niż otrzymują, albo też pragnące dawać więcej. Jeśli dotarłeś/aś do takiego miejsca w swoim życiu, że zaczynasz się zastanawiać: „po co ja to robię?”, „dlaczego moja praca nie daje mi satysfakcji?”, „czy mógłbym/mogłabym robić coś więcej?” to jest to poradnik adresowany do Ciebie. Dzięki niemu będziesz w stanie dokonać konstruktywnej autoanalizy i wskazać taką pracę, która przyniosłaby Ci rzeczywistą satysfakcję poprzez zgodność z Twoimi zainteresowaniami, a także zobaczyć jak prezentuje się nowy pomysł na nowego Ciebie, gdyby go wcielić w życie.

Niezależnie od tego czy zdecydujesz się kupić i przeczytać książkę Model biznesowy. TY, możesz zapoznać się z artykułem Jak napisać model biznesowy?

Tekst przedrukowany ze strony JakNapisac.com