Można mówić o trzech głównych etapach, w których następuje przygotowanie analizy SWOT. Jest to: etap identyfikacji wnętrza firmy, czyli określenie jej mocnych i słabych stron, etap drugi polegający na identyfikacji otoczenia firmy, a więc wskazania szans i zagrożeń tkwiących w jej otoczeniu i etap trzeci, na który składa się określenie pozycji strategicznej firmy i wytyczenie kierunków jej rozwoju.
Etap I. Wnętrze firmy
Na początku należy wskazać zasoby jakie firma (czy też osoba, ale o analizie SWOT dla osoby prywatnej będzie mowa w kolejnym artykule) posiada. Mogą to być: kompetencje, umiejętności, maszyny, pieniądze, patenty, lokale, marka, zaufanie klientów itp. Są to zwykle zasoby ludzkie, finansowe i technologiczne. Wszystko to składa się na mocne strony firmy, są to jej atuty, którymi firma się chwali i z których jest dumna. Dzięki nim organizacja działa sprawniej, jest lepsza niż konkurencja.
Natomiast wszystkie negatywne czynniki, np. zła lokalizacja, niskie umiejętności, brak środków, przestarzały sprzęt, to czynniki osłabiające skuteczność firmy. Są to jej słabe strony. Utrudniają one uzyskanie przewagi konkurencyjnej na rynku.
Przygotowując tę część analizy SWOT, zadaj sobie pytania o lokalizację firmy, jej sytuację na rynku, posiadane zasoby, posiadaną technologię, opinię wśród klientów, wytwarzane produkty, pracowników których zatrudnia. Nie wskazuj przy tym wszystkiego. Wybierz tylko te czynniki, które Twoim zdaniem (lub osób z którymi piszesz analizę, np. właściciela firmy) będą miały znaczący wpływ na jej przyszłość, są najważniejsze, mają znaczenie strategiczne.
Etap II. Otoczenie zewnętrzne firmy
Firma działa w określonym otoczeniu. Jest to jej środowisko. Znajdują się w nim konkurenci, klienci, ale też sytuacja na rynku, przepisy, czynniki demograficzne, możliwość uzyskania dofinansowania itp. Zwykle nie masz na nie wpływu albo jest on niewielki. One jednak mają wpływ na firmę, dlatego powinieneś (powinnaś) być ich świadomy (świadoma). Dzięki temu możesz odpowiednio reagować, wykorzystywać szanse i osłabiać zagrożenia.
Przy czym szansą jest taki czynnik otoczenia, który może przyczynić się do uzyskania przez firmę przewagi konkurencyjnej. Natomiast zagrożenie to niekorzystne zjawisko, które może osłabić pozycję firmy na rynku. Podobnie jak było w poprzednim etapie, wskazujesz szanse i zagrożenia ważne dla prowadzonej działalności.
Etap III. Określenie pozycji strategicznej firmy, wybór strategii
W ostatnim etapie analizy opracowujesz macierz SWOT, która wskaże Ci strategię. Macierz jest to zestawienie wszystkich tych czynników, o których była mowa poprzednio. Na tym etapie będziesz szukać pomiędzy nimi interakcji. W tym celu zadaje się cztery pytania (w analizie SWOT/TOWS jest ich osiem):
- Czy mocne strony umożliwią wykorzystanie szans?
- Czy mocne strony pozwolą przezwyciężyć zagrożenia?
- Czy słabe strony uniemożliwią wykorzystanie szans?
- Czy słabe strony wzmocnią zagrożenia?
Jeśli odpowiedź brzmi „Tak” oznacza to wystąpienie interakcji. W zależności od tego, w którym polu tabeli nastąpiło największe skoncentrowanie interakcji, taką strategię należy wybrać dla swojej firmy.
| Szanse | Zagrożenia | |
|---|---|---|
| Strategia agresywna (maxi-maxi) | Strategia konserwatywna (maxi-mini) | |
| Strategia konkurencyjna (mini-maxi) | Strategia defensywna (mini-mini) |
Do wyboru masz cztery strategie: strategię agresywną (maxi-maxi), strategię konkurencyjną (mini-maxi), strategię konserwatywną (maxi-mini) i strategię defensywną (mini-mini).
Gdyby po konsultacji z zarządem okazało się, że zdecydują się oni na inną strategię niż ta, która wynika z zestawienia powyżej, to również można ją przyjąć. Może się tak zdarzyć, gdy pożądana strategia uzyskała, np. niewiele mniejszy wynik lub bardziej zgadza się z przyjętą w firmie wizją lub reprezentowanymi przez nią wartościami. Nie jest to więc nic dziwnego, czy też niedopuszczalnego. Należy wtedy skoncentrować się na wskazanej przez zarząd strategii.
Jeśli rekomendowana jest strategia agresywna, firma znajduje się w dobrej sytuacji, mocne strony przeważają nad słabymi i nad zagrożeniami. Można więc umacniać dotychczasową pozycję, prowadzić badania nad nowymi produktami, wchodzić na nowe rynki.
Strategia konkurencyjna z kolei oznacza taką, w której słabe strony przewyższają nad mocnymi, ale otoczenie jest korzystne dla firmy. Firma może dokonać zmian wewnątrz organizacji, aby wykorzystać szanse. Usiłuje poprawić słabe strony.
W ramach kolejnej strategii tzn. strategii konserwatywnej firma może podjąć walkę, aby przy wykorzystaniu swoich silnych stron przezwyciężyć zagrożenia. Wtedy np. wykupuje lub stara się wyeliminować konkurentów.
Strategia defensywna jest przyjmowana w najmniej korzystnej dla organizacji sytuacji. Działania, które firma podejmuje, mają na celu przetrwanie lub likwidację firmy.
Artykuł ze strony SWOTTOWS.COM
Polecany poradnik - zawiera wzory i przykłady
Zobacz spis treści (PDF)
Jak szybko napisać plan marketingowy (EBOOK)
